पछिल्लो सात वर्षमा बाढी र पहिरोमा परि १६ सय बढीको मृत्यु, मनसुन सक्रिय भएसँगै देशभर बढ्यो त्रास

काठमाडौं– देशभर मनसुनी बर्षा सक्रिय भएसँगै बाढी र पहिरोको जोखिम बढेको छ । हिमाल र पहाडमा पहिरोको जोखिम बढ्दैगर्दा देशको तराई क्षेत्र डुबान र बाढीको जोखिममा छ ।

सोमबार मात्रै पनि पहिरोले घर पुरिदा रोल्पामा सुत्केरी महिला सहित तीन जनाको र कैलालीमा एक जनाको ज्यान गएको छ । तराई जलमग्न बन्दैगर्दा मानविय र जनधनको क्षती बढ्दो देखिन्छ । मनसुनी वर्षा अझ दुईदिनसम्म यथावत रहने मौषम पूर्वानुमान महाशाखाको भनाईले लाखौँ सर्वसाधारणलाई बाढी पहिरोको त्रासदी बढाएको छ । ग्रामीण तथा पहाडी क्षेत्रमा प्राविधिक परीक्षण बिनै सडक निर्माण गर्ने प्रवृत्ति बढ्दा पहिरोको जोखिम बढेको छ । कमजोर भू–धरातलमा निर्माण गरिएका सडक बसाइँ सराइका कारण बढेको वन फँडानी तथा अन्य मानवीय अतिक्रमणले बाढी पहिरोको जोखिम बढाएका छन् ।

गृह मन्त्रालयको तथ्यांक अनुसार चालू बर्षको यस अवधिमा बाढी पहिरोमा परि २७५ जनाले ज्यान गुमाएका छन् । ६८२ जना घाइते भएका छन् । सरकारी रेकर्ड अनुसार यस वर्षमात्रै ६६ करोड ७४ लाख ४३ हजार ६८२ बराबरको क्षति भैसकेको छ । चालू बर्षको प्राकृतिक विपत्तिका कारण ४८ जना हराउँदा दुई हजार १ सय २१ जना घाइते भएको सरकारी रेकर्ड छ ।

पछिल्लो सात वर्षमा बाढी पहिरोका कारण एक हजार ६ सय ७२ जनाको मृत्यु भएको सरकारी रेकर्ड भएपनि बर्षेनी बढ्दो क्रममा रहेको जनधनको क्षति न्यूनीकरणका लागि भैरहेको सरकारी तयारी र प्रयास पर्याप्त देखिएको छैन ।

बढी जोखिममा रहेका स्थान : 

भू–गभर्वविद्का अनुसार पहाडी तथा महाभारत क्षेत्रमा मानवीय अतिक्रमणका कारण पहिरोको जोखिम बढेको छ । अन्य प्राकृतिक एवं भौगर्भिक कारणले पनि ठूला–ठूला पहिरो जाने जोखिम पहाडी क्षेत्रमा छ । पछिल्लो पटक बागलुङ र धादिङमा गएको पहिरो भौगर्भिक जोखिम भएको बताइएको छ ।

चुरे क्षेत्रसँगै पछिल्लो समय मुग्लिन–नारायणगढ सडकखण्ड, महाभारत पर्वत श्रृङ्खलामो मध्यभाग, मध्यपहाडी राजमार्ग, बुटवल–पाल्पा सडकखण्ड, नेपालगञ्ज–सुर्खेत–जुम्ला सडकखण्ड पहिरोको उच्च जोखिममा छन् । यी बाहेक धनगढी–डडेल्धुरा सडकखण्ड, बनेपा–बर्दिवास, ओखलढुंगा, सोलुखुम्बु, धादिङ, रसुवा, नुवाकोट, गोरखा, लमजुङ, सहित पूर्वी पहाडका धेरैजसो जिल्ला पहिरोको जोखिममा छन् । पृथ्वी राजमार्ग र पासाङ ल्हामु राजमार्ग क्षेत्र पनि मानविय कमजोरीका कारण पहिरो जोखिममा छन् ।

सरकारको तयारी :
सक्रिय बन्दै गरेको मनसुनसँगै बढ्न सक्ने बाढी र पहिरोको जोखिम न्यूनिकरणका लागि अहिले सरकारी सक्रियता पनि बढेको छ । देशका विभिन्न पाँच ठाउँमा आपत्कालिन क्षेत्रीय भण्डारगृह सहित उद्धार र राहतका लागि हेलिकोप्टरलाई तयारी हालतमा राखेको छ, सरकारले । पहिरोको उच्च जोखिम रहेका राजमार्ग क्षेत्रमा पनि सडक आवागमन सहज बनाउन भन्दै नेपाली सेनासँग समन्वय गरेर ‘हेभी इक्यूपमेन्ट’ परिचालनको तयारी भएको छ ।

सरकारले विपद्को व्यवस्थापनका लागि भन्दै त्रिपाल, खाद्य सामाग्री तथा औषधीजन्य सामाग्री त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको मानवीय सहायता कक्षमा तयारी हालतमा राखेको छ । सरकारले सहयोगी संस्था, नेपाल रेडक्रस तथा अन्य संघ संस्थालाई समेत राहत तथा उद्धारका लागि तयारी अवस्थामा रहन आह्वान गरिसकेको छ ।

थप समाचार

सगरमाथा टेलिभिजनका अध्यक्ष निर्मल गुरुङ सफल शल्यक्रीया पछि स्वदेश फर्कदै

बाक्लिदै मनसुनी प्रणालीको प्रभाव, यी तीन प्रदेशमा भारी वर्षाको सम्भावना

प्रधानमन्त्री दाहालद्वारा भारत भ्रमण ‘अद्भूत सफल’ भएको प्रतिक्रिया

पाकिस्तान इन्टरनेट पहुँचमा विश्वको सबैभन्दा कमजोर स्थितिमा

भारतको छिमेकी नीतिमा नेपाल उच्च प्राथमिकतामा

भगवान बुद्धको शान्तिको सन्देश विश्वव्यापी चुनौतीहरूको सामना गर्न उपयोगीः मेघवाल